تریگر پوینت یا نقاط ماشه ای، یک نوع سفتی عضلانی در نتیجه گره های انقباضی کوچک است که در عضله و بافت آن در هنگام آسیب دیدن یا فعالیت بیش از حد بوجود می آیند که می توانند باعث ایجاد درد موضعی و یا درد انتشاری در مناطقی دور از عضله درگیر که به نظر می رسد کاملا غیر مرتبط است، شوند. نقاط خاصی در عضلات بدن قرار دارند که می توانند به دلایل مختلف دچار گرفتگی شوند. معمولا گرفتگی های حاصل از نقاط ماشه ای بسیار شدید بوده و به دردهای مزمن تبدیل می شوند؛ به این معنی که با گذشت زمان درد مرتبا در نقاط مربوطه تقویت شده و حتی عضلات کناری را هم تحت تاثیر قرار می دهد.
در گذشته به این نوع درد التهاب بافت فیبروز گفته می شد، اما امروزه این نوع دردها، در دسته درد های میوفاسیال (دردهای مزمن عضلانی که در ارتباط با نقاط ماشه ای هستند) طبقه بندی می شوند. میو پیشوندی است که به عضله اشاره دارد و فاسیا لایه های بافت همبندی است که عضلات را احاطه می کنند.
درد نقاط ماشه ای به هیچ عنوان درد اسپاسم، کشیدگی و پارگی عضلات نیست. درد اسپاسم عضله شامل یک انقباض شدید در کل عضله است اما درد تریگر پوینت یک نقطه ی کوچک است که به شدت تیر می کشد. افراد مبتلا به نقاط ماشه ای عمدتا درد موضعی را گزارش می کنند که اغلب با محدودیت حرکتی در ناحیه آسیب دیده همراه است. با وجودی که نقاط ماشه می توانند در هر جایی از بدن اتفاق بیفتند، اما اغلب عضلاتی که مسوول حفظ وضعیت بدن هستند تحت تاثیر قرار می گیرند، به ویژه عضلات گردن، پشت، شانه ها و کمربند لگنی.
همه نقاط ماشه ای یکسان نیستند و علت، علایم بالینی و روش درمانی آنها می تواند بسته به نوع نقطه ماشه ای متفاوت باشد. دانش و توانایی شناسایی انواع نقاط ماشه ای می تواند به تسکین علائم درازمدت کمک کند.
انواع مختلف نقاط ماشه ای عبارتند از:
علل
آسیب عضلات و استفاده بیش از حد از آنان مهمترین دلایل ایجاد نقاط ماشه ای هستند.آسیب به بافت همبند و ماهیچه می تواند به روش های مختلفی بوجود آید از جمله:
صدمات ناشی از حرکات تکراری : مانند تایپ، باغبانی، ورزشهای خاص مانند تنیس و گلف و …
فشار طولانی مدت بر روی بدن: مانند حمل بار سنگین، حمل بچه ها، همراه داشتن کوله پشتی و …
وضعیت قرارگیری نادرست بدن : به عنوان مثال حالت سر رو به جلو
استرس ذهنی و احساسی: که باعث گره خوردن عضله می شود
آسیب دیدگی های مستقیم :مانند ضربه، کشیدگی، شکستگی، پیچ خوردن و یا پارگی در بافت اندام ها
عدم فعالیت طولانی مدت : به عنوان مثال استراحت در رختخواب، نشستن طولانی مدت و …
اختلالات خواب
زخم جراحی
جراحی نخاع و یا تعویض مفصل
کمبود ویتامین: کمبود ویتامین B1، B6، B12، اسید فولیک و ویتامین C
اختلالات مادرزادی : نظیر کوتاهی اندام ، بی ثباتی های مفصلی ( مثلا هایپر موبیلیتی )
دانستن علت احتمالی اصلی نقاط ماشه ای برای جلوگیری از تکثیر و تکرار آنها و نیز حذف نقاط ماشه ای موجود مهم است.
محدود شدن دامنه حرکتی، سر درد ضربه ا ی یا تنشی ، سوزش قلب و آریتمی قلبی، بی حسی و ضعف در عضله، تعریق غیرطبیعی، احساس عدم تعادل، سرگیجه، وزوز گوش و کاهش تحمل عضلات، دردهای اسکلتی- عضلانی مانند درد شانه ، درد زانو ، درد پا ، درد لگن، دردمفصل گردن، علائم چشمی ، اختلات خواب، افسردگی و علامت پرش که بسیار بروز می کند و شخص با درد شدید از جا می پرد و خود را عقب می کشد و یا به صورت غیر ارادی تکان می خورد. علامت پرش، نشان دهنده التهاب شدید نقاط ماشه ای است.
در تشخیص نقاط ماشه ای نکته حائز اهمیت تفکیک آن ها از دردهای اسکلتی عضلانی مزمن است. این دردها به طور معمول با لمس کردن باعث بروز التهاب می شوند اما بیمار خودش را عقب نمی کشد. به دلیل وجود شباهت زیاد بین علائم گرفتگی های عضلانی و نقاط ماشه ای تشخیص و افتراق این بیمار گاهی دشوار خواهد بود.
بسیاری از بیماران مبتلا به دردهای ناشی از نقاط ماشه ای با تصور این که دچار اسپاسم و گرفتگی عضلانی شده اند به خود درمانی می پردازند، این در حالی است که اسپاسم گرفتگی شدید کل عضله است و نقاط ماشه ای انقباض قسمتی از عضله.
تشخیص نقاط ماشه ای تنها با تاریخچه دقیق (بررسی سابقه خانوادگی بیماری فیبرومیالژیا، عدم تحرک یا فعالیت بیش از حد عضلانی ، استرس روزانه، داروها و استفاده بیش از حد آن، اختلالات خواب و معاینه بالینی کامل توسط پزشک آشنا به بیماریهای عضلانی و اسکلتی امکان پذیر می باشد. در این روش پزشک با لمس موضع و ارزیابی دامنه حرکتی مفاصل محل دقیق ﺗﺮﯾﮕﺮ ها را مشخص کرده و به درمان آنها میپردازد. در برخی تکنیک سونوگرافی عضلانی میتواند به تشخیص دقیق کمک کند.انجام آزمایش خون، تصویر برداری و نوار عصب و عضله برای رد کردن سایر علل درد عضلانی و بررسی نقایص بایو مکانیک ، گاهی مورد نیاز هستند.
برای درمان درد نقاط ماشه ای روشهای مختلفی وجود دارد که انتخاب روش بستگی به محل تریگر پوینت، میزان گرفتگی عضله، میزان درگیری اعضای کناری و نوع درد نقطه ماشه ای دارد. در درمان ﺗﺮﯾﮕﺮ ﭘﻮﯾﻨﺖ مهمترین و اصلی ترین قدم، شناخت عامل ایجاد کننده ی آن است. زیرا در صورتیکه مشکل اصلی بر طرف نگردد، ممکن است نقاط ماشه ای مقاوم به درمان شوند یا بعد از مدت کوتاهی مجددا عود نمایند. لذا معاینه ی دقیق و پیدا کردن مشکل اصلی کاری بسیار مهم است. درمان سندرم نقاط ماشه ای معمولاً شامل داروها، تزریقات به نقاط ماشه ای و فیزیوتراپی هستند.
داروهای مسکن می توانند درد را تسکین داده و باعث آرامش عضلات شوند، اما علت زمینه ای بیماری را درمان نمی کنند. اگر علت ایجاد نقاط ماشه ای التهاب نباشد و یا علت ایجاد التهاب به صورت ریشه ای حل نگردد، داروهای ضدالتهابی نیز در درمان شکست خواهند خورد.داروهایی که برای سندروم نقاط ماشه ای تجویز می شوند عبارت اند از:
فیزیوتراپی یکی از موثرترین درمانهای این اختلال میباشد که فیزیوتراپیست پس از معاینه ی دقیق و ارزیابی حالت بدنی شما و شناسایی نقاط خاص ماشه ای راههای مختلفی را می تواند برای درمان انتخاب کند از جمله :